Тӗнче тетелӗнчи Нестӗр Янкас ячӗллӗ пӗрлӗхӗн электронлӑ вулавӑшӗ те хайлавсемпе пуянланса пырать. Вӗсен сайчӗ пӗлтернӗ тӑрӑх нумай пулмасть унта 500-мӗш хайлав кун ҫути курнӑ. Вӑл — Красноармейски районӗнчи Мӑн Шетмӗ шкул директорӗ пулнӑ Н.П.Петров ҫырнӑ «Марионеткӑсем» сӑвӑ. Сайт хыпарланӑ тӑрӑх Николай Петровӑн сӑввисен шучӗ те вулавӑшра 78-а ҫитнӗ. Ытти ҫыравҫӑсен хайлавӗсене илес пулсан унта Николай Карайӑн чи нумаййи иккен — вулавӑшра унӑн 96 хайлавне тупма пулать. Сӑвӑ-калав йышӗпе виҫҫӗмӗш вырӑн Гурий Дубов йышӑнать, электронлӑ вулавӑшра унӑн 69 сӑвви вырнаҫнӑ.
Паллах, Нестор Янкас ячӗллӗ пӗрлӗхе кӗрекен ытти ҫыравҫӑ-сӑвӑҫӑн хайлавӗсемпе те паллашма пулать. Вулама юратакансем кунта Леонид Антоновӑн, Юрий Сементерӗн, Георгий Туслин, Лука Семеновӑн, Николай Ершов-Янгерӑн, Валентина Рудниковӑн, Галина Макаровӑн, Зинаида Михайлова-Селимен, Николай Ункайӑн, Галина Ҫуткӳлӗн пултарулӑхӗпе паллашма пултараҫҫӗ.
Сурхурие халалласа ҫак кунсенче тӗрлӗ мероприяти ирттерекенсем пулнӑ. Красноармейски тӑрӑхӗнчи арҫынсем волейболла выляма пуҫтарӑннӑ. Турнира Красноармейскинчи «Уют-Монтаж», «Динамо», «Дрим-тим», Чатукассинчи «Ункӑ», Кӗҫӗн Шетмӗри «Спартак» тата Еншик Чуллӑ ялӗн арӗсем пухӑннӑ. Турнир «Уют-Монтаж» вӑйлӑраххине кӑтартса панӑ. Кӗҫӗн шетмӗсем иккӗмӗш вырӑна тухнӑ. Чи лайӑх вӑйӑҫӑсене те палӑртнӑ. Вӗсен йышне «Ункӑ» ушкӑнри Николай Романов, «Дрим-тимри» Виктор Васильев, «Спартакри» Владимир Александров, «Уют-Монтажри» Андрей Ананьев лекнӗ.
Ҫӗнтерӳҫӗсене тата вӑййа хутшӑннисене район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Андрей Шестаков саламланӑ.
Сӑнсем (13)
Красноармейски районӗнче «Ачасене — шӑккӑлат» Ҫӗнӗ ҫул умӗнхи акци ирттернӗ. Вырӑнтисем ку вӑл йӑлана кӗнӗ мероприяти пулни пирки хыпарлаҫҫӗ. Ӑна сусӑр, тӑлӑхсем, юрлӑ пурӑнакан ҫемьесенчи ачасене валеҫсе парас тесе йӗркеленӗ.
Акци чӳк уйӑхӗн 20-мӗшӗнчен пуҫласа раштавӑн 20-мӗшӗччен пынӑ. Пӗр уйӑхра 400 ытла шӑккӑлат пухнӑ иккен. Пӗлтӗрхипе танлаштарсан шӑккӑлата икӗ хут ытла пухма май килни пирки вырӑнтисем хавхаланса пӗлтереҫҫӗ. Ырӑ ҫынсем пуррине палӑртма вара чӑннипех те кӑмӑллӑ. Четвертти ялӗнче пурӑнакан Елена Павлова, акӑ, 14 шӑккӑлат туянмалӑх 500 тенкӗ укҫа уйӑрса панӑ. Пылак кучченеҫе ачасене районта ирттернӗ ҫӗнӗ ҫул уявӗнче валеҫсе панӑ.
Раштавӑн 23-мӗшӗнче Красноармейски район администрацийӗн ларусен залӗнче районти обществӑлла пуҫарулӑх ушкӑнӗн йӗркелӳ пухӑвӗ иртрӗ. Ӑна регионсемпе нацисем хушшинчи туслӑхпа этноҫыхӑнӑва вӑйлатас, чӑваш нацин ӑс-хакӑлпа пурлӑх культурине аталантарас тӗллевпе пуҫарнӑ. Пухӑва Красноармейски район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Шестаков А.В., ял тӑрӑхӗсен пуҫлӑхӗсем, муниципалитетӑн бюджетлӑ учрежденийӗсен пуҫлӑхӗсем, культура тата вулавӑшпа музейсен ӗҫченӗсем, шкулсенче чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекенсем, таврапӗлӳҫӗсем, ҫыравҫӑсемпе журналистсем хутшӑнчӗҫ.
Пухӑва Чӑваш Республикин муниципаллӑ органсен Канашӗн ӗҫ тӑвакан директорӗ, Чӑваш наци конгресӗн Президиум пайташӗ Николаев С.А. ертсе пычӗ. Вӑл Чӑваш наци конгресӗн юлашки Аслӑ Пухӑвӗ йышӑннӑ резолюцисемпе паллаштарчӗ, тӑван халӑхӑн ырӑ йӑли-йӗркине упрамалли тата ӑна малалла аталантармалли ҫинчен сӑмах пуҫарчӗ. Чӑваш наци конгресӗ районсемпе хуласенче хӑйӗн уйрӑмӗсене уҫма палӑртнине пӗлтерчӗ, ҫавна май ӑна Трак енре те уҫма сӗнчӗ.
Пуху пӗр саслӑ пулса Чӑваш наци конгресӗн Красноармейски районӗнчи уйрӑмне уҫма йышӑнчӗ.
Ӗнер, раштавӑн 13-мӗшӗнче, Красноармейскинче вырнаҫнӑ тӑрӑхсен пӗрлехи информаципе культура центрӗнче ХТК ушкӑнӗсен пӗтӗмлетӳллӗ вӑййи иртрӗ. ХТК тени ӗнтӗ вӑл хаваслипе тавҫӑруллисен клубӗ тени пулать, е вырӑсла — КВН. Ку вӑййа та районтисем ҫамрӑксен пултарулӑхне ӳстерес тӗлешпе ирттерчӗҫ.
Пурӗ 3 ушкӑн хутшӑнмалла пулнӑ та иккӗшӗ ҫеҫ ҫитме пултарнӑ. Пӗрисем — Трак шкулӗнчи «Острые перцы» (чӑв. Ҫивӗч пӑрӑҫ) пулчӗҫ, теприсем — Красноармейски шкулӗнчи «Дети Газпрома» (чӑв. Газпром ачисем). Унччен вӗсен суйлав вӑййисем витӗр тухма тивнӗ.
Пурӗ вӑйӑра 3 пай пулчӗ: хаваслипе тавҫӑруллисем хӑйсемпе паллаштарасси, 25-мӗш кадр тата юрӑ-кӗвӗллӗ килти ӗҫ. Хаклавҫӑсен йышӗнче район администрацийӗнче вӑй хуракан Карпова А.Г, ял хуҫалӑхӗпе экологи пайӗн тӗп специалисчӗ Васильев В.В. тата ыттисем пулчӗҫ — пурӗ 5 ҫын. Председатель вырӑнӗнче районӑн вӗренӳ пайӗн пуҫлӑхӗ Голубев М.Д. пулчӗ.
Икӗ ушкӑн та вӑййа тӗплӗх хатӗрленни курӑннӑ — ҫаванпа та икӗ ушкӑна та 1-мӗш вырӑн панӑ, иккӗмӗш е виҫҫӗмӗш вырӑна никам та лекмен.
Каласа хӑварас пулать, ХТК вӑййисем районта пӗрремеш хут ирмеҫҫӗ, ҫултарн ҫул вӗсем лайӑхланса пыраҫҫӗ.
Ҫак шухӑша республикӑн сывлӑх сыхлав тата социаллӑ аталану министрӗ Алла Самойлова паян «Чӑваш Республикинчи ӗҫ сыхлавӗ енӗпе ӗҫлекен 2013 ҫулхи чи лайӑх специалист» конкурс ҫӗнтерӳҫисене чысланӑ май каланӑ.
Ӑмӑрту кӑҫалхипе ҫиччӗмӗш хут иртет. Кӑҫал Чӑвашкредитпромбанкӑн ӗҫ сыхлавӗн инженерне Владимир Порфирьева ҫитекен пулман. Вӑл ҫулталӑкри чи лайӑх специалист пулса тӑнӑ. 2-мӗш вырӑна 3-мӗш стройтрестӑн «Канашстрой» обществин ӗҫ сыхлавӗн специалисчӗ Любовь Иванова тухнӑ. Виҫҫӗмӗшӗнче — Красноармейски районӗнчи «Чесла» обществӑн ӗҫ сыхлавӗн специалисчӗ Анатолий Михайлов.
Ӗҫ сыхлавӗ пирки хаҫатра ҫыракансемпе радио-телевиденире калса паракансене те хавхалантарас тенӗ. Вӗсем валли ятарласа икӗ номинаци палӑртнӑ. Ӗҫ сыхлавӗн тӑрӑмӗ пирки ҫырса кӑтартнисенчен «Время» профсоюз хаҫатӗнче тӑрӑшакан Владимир Рыбкинпа Евгения Басовӑна пӗрремӗш вырӑна тухнӑ тесе йышӑннӑ. Иккӗмӗшӗнче — Чӑваш радиовӗн «Столичный курьер» кӑларӑмне ертсе пыраканӗ тата авторӗ Николай Мулянов, виҫҫӗмӗшӗнче — Етӗрне район администрацийӗн информаци пайӗн тӗп специалисчӗ Лилия Петрова.
Красноармейски районӗнче Питӗр хулинчи купӑсҫӑ, композитор, халӑх юррисене шӑрантаракан Игорь Шипков пулнӑ. Красноармейски районӗнче вӑл унччен те килнӗ. Пуҫласа — икӗ ҫул каярах. Хальхинче Питӗр хӑнипе пӗрле Мускаври Илья Соловьёв юрӑҫ ҫитнӗ. Вӗсем Геннадий Заволокин тата ытти купӑсҫӑ юррисене шӑрантарнӑ.
Хӑнасене кура Красноармейски тӑрӑхӗнчи купӑсҫӑсем те чӑтайман. Сцена ҫине тухнӑ. Геннадий Яковлев, Юрий Романов тата Николай Дмитриев чӑваш халӑх кӗвви-ҫеммисене выляса панӑ.
Красноармейски районӗнчи Именкасси каччи, филологи ӑслӑлӑхӗн кандидачӗ Эдуард Фомин черетлӗ кӗнеки пичетлесе кӑларнӑ. Вӑл «Чи хитре чӗлхе» ятлӑ. Кӗнеке пин экземплярпа тухнӑ. Унта чӑваш чӗлхин илемлӗхӗпе техӗмлӗхне, унӑн пурнӑҫри вырӑнӗпе пӗлтерӗшне пит аван уҫса панӑ. Туянас кӑмӑллисем ӑна «СУМ» лавккара (85 тенкӗпе) тупма пултарӗҫ.
Э.В. Фомин «Чӑвашла-финла словарь» кӗнекен авторӗсенчен пӗри Кунсӑр пуҫне «Чӗлхе терминӗсен чӑвашла-вырӑсла-нимӗҫле-акӑлчанла словарӗ» кӗнеке авторӗсенчен пӗри. Тата вӑл «Пӗлтерӗшсӗр чӑваш сӑмахӗсен кӗнеки» кӗнекен авторӗ те.
Ак, «Чӑваш йӑмри» литература ӑмӑртӑвне те пӗтӗмлетме вӑхӑт ҫитрӗ. Пӗтӗмӗшле илсен вӑл кӑҫал тивӗҫлӗ шайра иртрӗ теме пулать — пурӗ 92 хайлав пирӗн пата ҫитрӗ. Кашни районтан тенӗ пекех хутшӑнакансем тупӑнчӗҫ. Ҫавах та Хӗрлӗ Чутай, Красноармейски, Элӗк, Канаш районӗсенчисем уйрӑмах хастар хутшӑнчӗҫ. Тутарстанран та икӗ хайлав килчӗ — пӗри Пӑва районӗнчен, тепри Ҫӗпрел тӑрӑхӗнчен.
Хайлавӗсене хаклама питӗ йывӑр пулчӗ — кашнинех мухтас килет. Чылай хайлаври чӗлхе илемлӗхӗ те, сюжет кӑткӑслӑхӗ япӑх мар шӑрҫаланнӑ. Хӑшна мала кӑларасси, хӑшне парнеллӗ тӑвасси самай пуҫа ваттарчӗ.
Кӑҫал эпир кашни класа уйрӑммӑн хаклас терӗмӗр — капла парнесем те сахал мар пулӗҫ, ачасене та ытларах савӑнтарӑпӑр. Мала ҫак хайлавсем тухрӗҫ:
6-мӗш класс, проза:
1-мӗш: Дарья Джус (Красноармейски) ҫырнӑ «Кушакпа йӑмра» калавӗ;
2-мӗш: Кристина Ивановӑн (Красноармейски) «Телей йӑмри» тата Алексей Яшмейкинӑн (Хӗрлӗ Чутай районӗ, Штанаш) «Пӗлӗт ҫинчи кермен» калавӗсем;
3-мӗш: Екатерина Сидоровӑн (Красноармейски) «Ҫул ҫӳревҫӗ йӑмра», Дмитрий Капитоновӑн (Шупашкарти 37-мӗш шкул) «Йӑмра шавӗ», Наталия Михайловӑн (Хӗрлӗ Чутай районӗ, Штанаш) «Йӑмра-метеоролог» калавӗсем.
Раҫҫей Федерацийӗн Чӑваш енри Следстви комитечӗ пӗлтернӗ тӑрӑх Красноармейски район сучӗ унччен Мӑн Шетмӗ ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ пулнӑ ҫын пирки тавӑҫ тӑратнӑ. Вӑл ял тӑрӑхӗн территорийӗнчи юханшыв урлӑ каҫмалли пӗр кӗпере юсама тесе калаҫса татӑлнӑ фирмӑна 74,5 пин тенкӗ таран укҫа куҫарнӑ.
Следстви пӗлтернӗ тӑрӑх ку кӗпере 2007 ҫулта вырӑнти агрофирма туса панӑ. Кӗперӗн хӑй хаклӑхӗ 26,5 пин тенке ҫеҫ ларнӑ пулин те ӑна юсама ҫавӑн чухлӗ укҫа куҫарса панӑ. Кӗперӗ вара юсава тивӗҫлӗ те пулман.
Каярах подрядчик юлнӑ укҫаран 20 пинне ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхне тавӑрса панӑ. Анчах та лешӗ ҫак укҫана кассӑна мар хывнӑ, хӑйне кирлӗ пек усӑ курнӑ. Ҫакна ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курса тунӑ преступлени тесе квалификациленӗ.
+6.3 °C